Eerlijke concurrentie, daar streeft de Europese Unie naar. Daarom worden grote online platforms als booking.com, Google en Facebook nu streng aangepakt via de Digital Markets Act (DMA). Deze zogenaamde poortwachters moeten uiterlijk volgend jaar maart aan alle regels voldoen.

Wat is de Digital Markets Act?

De Digital Markets Act (DMA) is een Europese Verordening die tot doel heeft om de digitale sector concurrerend en eerlijk te maken. Op die manier krijgen nieuwe, innovatieve bedrijven meer kans en kan de online veiligheid van consumenten gewaarborgd worden.

De DMA legt duidelijke verplichtingen en verboden op voor heel grote online platforms, de zogenaamde poortwachters.

Wanneer is een online platform een poortwachter in de zin van de DMA?

Als deze:

  • een jaaromzet van tenminste € 7,5 miljard heeft in de EU in de laatste 3 jaar; en/of

  • een beurswaardering heeft van tenminste € 75 miljard; en

  • tenminste 45 miljoen maandelijks actieve eindgebruikers en 10.000 professionele gebruikers heeft, die in de EU zijn gevestigd.

Daarnaast moet het platform in tenminste 3 lidstaten zeggenschap hebben over een of meer kernplatformdiensten. Denk aan marktplaatsen, zoekmachines, appstores, sociale netwerken, clouddiensten en webbrowser.

Poortwachters zijn onder meer Amazon, Apple, Google, Meta en Microsoft. Ook een platform als Booking.com wordt gezien als poortwachter.

Welke verplichtingen gelden voor poortwachters?

Er zijn een heel aantal verplichtingen opgenomen in de DMA. Een aantal opvallende lichten we hieronder toe.

Niet zomaar persoonsgegevens hergebruiken

Een bedrijf als Meta kan nu nog persoonsgegevens tussen Instagram en Facebook uitwisselen zonder toestemming van de gebruiker. De DMA verbiedt dit: toestemming voor ‘interne’ data-uitwisseling wordt een vereiste.

Interoperabiliteit

Messagingsplatforms als WhatsApp en iMessage moeten zorgen voor interoperabiliteit van hun basisfuncties. Dit bevordert de kansen van kleine spelers en geeft eindgebruikers de mogelijkheid om ieder messagingplatform te gebruiken en toch berichten te ontvangen vanuit de grote platforms.

Geen standaard geïnstalleerde browsers meer

Standaard Chrome ingesteld op een laptop? Dat mag niet langer. Belangrijke software mag niet als standaardinstelling bij de installatie van het besturingssysteem verplicht worden. Ook vooraf geïnstalleerde apps op telefoons, moeten altijd verwijderd kunnen worden volgens de regels van de DMA.

Meer kansen voor kleine(re) spelers

De DMA verbiedt poortwachters hun eigen producten of diensten voor te trekken in zoekresultaten. Ook mogen ze ondernemers niet meer verbieden om hun producten en diensten elders voor een lagere prijs of tegen betere voorwaarden aan te bieden.

Zakelijke gebruikers mogen ook niet langer verplicht worden om bepaalde aanvullende diensten (denk aan de betaaldienst of identiteitsaanbieder in de appstore) te gebruiken. Gebruikers moeten rechtstreeks aan de ontwikkelaars kunnen betalen, aldus de DMA.

Meer weten over de DMA? Lees dan het bericht op de site van de Europese Raad.

Wanneer moeten poortwachters zich aan deze regels houden?

Mogelijke poortwachters krijgen tot 3 juli om hun kernplatform-diensten bij de Europese Commissie aan te melden. Uiterlijk 6 september besluit de Europese Commissie welke platforms een poortwachter zijn. Daarna krijgen die partijen 6 maanden de tijd om zich aan alle regels van de DMA te houden. In maart 2024 moeten poortwachters aan alle verplichtingen voldoen.

Hoe is de naleving van de DMA geregeld?

De Europese Commissie is binnen Europa als enige bevoegd om de DMA te handhaven. Bij overtredingen lopen poortwachters het risico op een boete tot wel 10% van zijn totale wereldwijde omzet. Bij herhaaldelijke overtreding, kan de boete oplopen tot wel 20% van de wereldwijde omzet.

Onderdeel van Digital Services Act package

De DMA staat niet op zichzelf, maar is onderdeel van de Digital Services Act package. Daaronder valt ook de eerder aangenomen Digital Services Act (DSA), die begin 2024 in werking treedt. De DSA zal van toepassing zijn op alle online tussenpersonen die diensten verlenen in de EU. De DSA definieert duidelijke verantwoordelijkheden voor aanbieders van intermediaire diensten. Hoe groter een aanbieder, hoe strenger de regels voor die partij zullen zijn.

Blijf op de hoogte!

Op de hoogte blijven van deze en andere ontwikkelingen? Meldt u zich dan nu aan voor onze maandelijkse nieuwsbrief en ontvang onze blogs automatisch in uw mailbox.