De ontwikkeling van software kost tijd, energie en creativiteit. Softwarepakketten in het bedrijfsleven zijn dan ook niet goedkoop. Voor sommige organisaties aanleiding om slechts een of enkele licenties af te nemen en deze vervolgens zonder toestemming door meerdere personen en op meerdere pc’s te gebruiken. Dan is er sprake van illegaal gebruik van de software, oftewel auteursrechtinbreuk. Hieronder laten we zien wat u als leverancier hiertegen kunt doen en geven we u een casus uit de praktijk.
Hoe kunt u zich als leverancier wapenen tegen auteursrechtsinbreuk?
Wordt door u inbreuk gesignaleerd op uw auteursrechten? Dan bestaat de mogelijkheid tot het leggen van bewijsbeslag en/of een beslag tot afgifte van inbreukmakende zaken.
Een deurwaarder kan een proces-verbaal opmaken van gecontroleerde netwerken (computers, harde schijven). Het bewijsbeslag zal vaak leiden tot een inzageprocedure waaruit kan blijken dat inbreuk daadwerkelijk is gepleegd. Als leverancier kunt u dan in een rechtszaak schadevergoeding eisen.
Een goed voorbeeld van deze praktijk is een recente gepubliceerde zaak die speelde tussen Planit en G.T.A. over het ongeoorloofd verveelvoudigen van software via virtualisatie en back-ups.
Casus: Planit vs. G.T.A.
Planit ontwikkelt, produceert en exploiteert software, geschikt voor onder andere modellering en het aansturen van freesmachines. G.T.A. houdt zich bezig met draai- en freeswerk.
Planit is auteursrechthebbende op verschillende software. Deze softwareprogramma’s bestaan uit diverse modules.
G.T.A. beschikt over een licentie van Planit voor een aantal modules behorende tot de software. In de software is een beveiligingsmechanisme ingebouwd, dat het mogelijk maakt om de aanwezigheid van een illegale kopie van de software te signaleren.
Daaruit blijkt dat G.T.A. de software verveelvoudigd heeft op een manier waarvoor Planit geen toestemming (licentie) heeft gegeven.
Planit heeft G.T.A. daarom aangeschreven om de inbreuk op de auteursrechten op het softwareprogramma te staken. Om verdere discussie te voorkomen zijn de partijen overeengekomen dat G.T.A. een licentie op vier aanvullende licenties zou aanschaffen.
Twee jaar later heeft Planit echter wederom een inbreuk gesignaleerd.
Inbreuk op software: constateren, vastleggen & vorderen
Planit heeft hierop aan de rechtbank verlof verzocht om beslag te leggen tot afgifte van de inbreukmakende zaken alsmede bewijsbeslag.
De deurwaarder constateerde vervolgens dat op een vijftal computers in één of andere vorm werkende software is aangetroffen. Uiteindelijk blijkt dat er sprake is van vele, tenminste zeven, illegale versies van de software die zijn gebruikt door G.T.A.
Planit vordert voor de rechtbank een bevel iedere inbreuk te staken en gestaakt te houden, kopieën te verwijderen en schadevergoeding te betalen. Het staat namelijk in haar visie onomstotelijk vast dat er auteursrecht rust op de software en dat de auteursrechten Planit toekomen.
Twistpunten: verveelvoudiging via virtualisatie & geen ‘echt’ gebruik
G.T.A. betwist echter dat er vele illegale versies van de software bij haar zijn aangetroffen. Zij benadrukt dat de gekraakte versie van de software enkel was geïnstalleerd op de virtuele server, die vervolgens via verschillende computers benaderbaar was. G.T.A. beweert dat er daarom sprake is van slechts één verveelvoudiging, namelijk op de virtuele server.
Daarnaast beweert het bedrijf dat deze versie niet binnen het normale bedrijfsproces gebruikt werd. Zo zouden er geen bestanden zijn gevonden die het resultaat zijn van het gestelde gebruik van de illegaal gebruikte software.
Oordeel van de rechter – wel of geen inbreukmakende verveelvoudiging?
G.T.A. voert het verweer dat, voor zover de software op haar server is aangetroffen, er desalniettemin geen sprake is van een inbreukmakende verveelvoudiging.
G.T.A. voert enerzijds aan dat de bij bewijsbeslag aangetroffen software, achtergebleven software betreft die is gebruikt door een HBO-stagiair in het kader van zijn onderzoeksproject. G.T.A. baseert zich hierbij op een beperking van het auteursrecht op grond van artikel 16b Auteurswet. Dat artikel is echter niet van toepassing op software.
G.T.A. voert anderzijds aan dat is gebleken dat er een (test)versie van de software van Planit is geïnstalleerd door een medewerker van G.T.A. op een testomgeving. Om zo te kunnen nagaan of de software van Planit compatible was met een nieuw aan te schaffen besturingsprogramma. Volgens G.T.A. is dit als rechtmatige verkrijger toegestaan.
De software (en de modules daarvan) die door de deurwaarder is aangetroffen, betreft echter niet de specifieke modules waar G.T.A. een licentie voor heeft gekregen. G.T.A. is daarmee dus niet de rechtmatig verkrijger van de software die zij heeft verveelvoudigd. Daarom is er sprake van een inbreuk op de volledige software.
Oordeel van de rechter – 1 of meer verveelvoudigingen?
Nu duidelijk is dat er daadwerkelijk sprake is van inbreuk op het auteursrecht, is het de vraag of het om één of meer illegale kopieën gaat.
Door beide partijen is verklaard dat de software inderdaad op een (of meerdere) gevirtualiseerde server(s) is aangetroffen. De beschrijving van de software in de drie bijlagen bij het proces-verbaal van de deurwaarder is exact gelijk.
Daaruit concludeert de rechtbank dat de software eenmaal is geïnstalleerd op een gevirtualiseerde server en toegankelijk was via drie computers bij G.T.A. Daarom is er volgens de rechtbank slechts sprake van één verveelvoudiging van de software.
Schadevergoeding en vordering
Bij berekening van de schadevergoeding wordt aangeknoopt bij de gederfde licentievergoeding van 1 licentie.
Het gevorderde bevel om de auteursrechtinbreuk te staken en gestaakt te houden, wijst de rechtbank toe. Ter zitting heeft G.T.A. verklaard dat de software van haar servers is verwijderd.
Planit heeft dit bevestigd en kan dit controleren middels het beveiligingsmechanisme. Planit heeft geen belang meer bij de gevorderde verwijdering van de software, zodat dat gedeelte van de vordering wordt afgewezen.
Auteursrechtsinbreuk van uw software ontdekt?
Bent u de eigenaar van auteursrechtelijk beschermde software? Dan is het van belang om regelmatig te controleren of er geen sprake is van illegaal gebruik van uw software. Signaleert u inbreuk? Dan kunt u bewijsbeslag en/of een beslag tot afgifte van inbreukmakende zaken vorderen.
Heeft u hier hulp bij nodig? Onze ICT-juristen staat voor u klaar om u te adviseren.
Ontvang onze blogs in uw mailbox
Wilt u onze blogs gewoon in uw mailbox ontvangen? Meldt u zich dan aan voor onze maandelijkse nieuwsbrief.