In 2023 treedt de Data Governance Act (DGA) in werking. Deze verordening maakt het mogelijk om data veilig en eenvoudig te delen binnen Europa. Hierdoor wordt een boost gegeven aan gegevensdeling en versterkt het de concurrentiepositie van Europa op het gebied van data. Ook voor bedrijven biedt de DGA kansen.

Waarom een Data Governance Act?

Onze samenleving is datagedreven en Europa wil in het dataspeelveld een grotere rol innemen. Met de DGA wordt het eenvoudiger om data binnen de EU te delen, waarbij ook de veiligheid wordt gegarandeerd. Hierdoor wordt innovatie gestimuleerd en de drempel voor het ontwikkelen van nieuwe producten en diensten verlaagd.

Niet alleen de economie moet op deze wijze gestimuleerd worden. Ook gezamenlijke maatschappelijke problemen als klimaatverandering kunnen op deze manier beter aangepakt worden. Data wordt dus ook beschikbaar gesteld voor algemeen maatschappelijk belang.

Daarom gelden deze regels niet alleen voor bedrijven, maar ook voor overheden en Europese burgers.

Overigens zal de nog aan te stellen ‘European Data Innovation Board’ toezien op de toepassing van de verordening in de EU en waar nodig advies geven.

4 speerpunten van de DGA

De maatregelen in de verordening zijn te verdelen in vier belangrijke pijlers:

1. Hergebruik van overheidsinformatie faciliteren

Het gaat dan vooral om overheidsgegevens die niet openbaar beschikbaar kunnen worden gesteld, maar wel belangrijke kennis opleveren. Door het hergebruik van bijvoorbeeld gezondheidsdata binnen de EU te vergemakkelijken, kan het onderzoek naar genezing van bepaalde ziektes een boost krijgen.

2. Data delen voor het algemeen belang

Een ander doel van de DGA is om het delen van waardevolle data zonder winstoogmerk te stimuleren. Het moet burgers en bedrijven makkelijker worden gemaakt om geheel vrijwillig hun data beschikbaar te stellen ten behoeve van de samenleving.

3. Verplichtingen voor gegevensbemiddelaars

De data wordt gedeeld binnen gemeenschappelijke Europese dataruimten en dit verloopt via gegevensbemiddelingsdiensten. Deze neutrale bemiddelaars moeten aan strenge eisen voldoen om te waarborgen dat de gegevensuitwisseling op een betrouwbare en veilige manier georganiseerd wordt.

4. Vereenvoudigen van gegevensdeling

Het delen van data over sectoren en grenzen heen moet mogelijk gemaakt worden. Daarnaast moet het mogelijk zijn om snel en eenvoudig de juiste data voor het juiste doeleinde te vinden.

Europese dataruimten

Zoals in pijler 3 te lezen is, wordt er gebruik gemaakt van gemeenschappelijke Europese dataruimten. Deze dataruimten worden verdeeld in 9 domeinen, waaronder milieu, gezondheid, energie, landbouw en financiën. Binnen deze ruimtes kunnen burgers, bedrijven en overheden binnen de EU gegevens met elkaar delen, bijvoorbeeld voor wetenschappelijk onderzoek of het tegengaan van klimaatverandering.

De dataruimten moeten ervoor zorgen dat gegevens vanuit de hele EU op een betrouwbare én betaalbare manier uitgewisseld kunnen worden. Ze vormen ook een alternatief voor de diensten van grote (veelal Amerikaanse) techgiganten.

De DGA in de praktijk

De EU hoopt met de DGA datagedreven innovatie binnen Europa te stimuleren en zo nieuwe banen te creëren. Voor bedrijven moet de nieuwe verordening zakelijke kansen opleveren. Zij krijgen nu immers eenvoudig toegang tot data uit de hele EU. Door het toepassen van data uit verschillende lidstaten, is de verwachting dat bedrijven sneller nieuwe producten en diensten op de markt kunnen brengen.

Of dit in de praktijk ook echt zo uitpakt, moet de tijd leren. De DGA treedt in september 2023 officieel in werking.

Blijf op de hoogte!

Op de hoogte blijven van deze en andere ontwikkelingen in ICT-recht? Abonneert u zich dan nu op onze maandelijkse nieuwsbrief en ontvang onze blogs automatisch in uw mailbox.