Er zijn verschillende soorten IT-contracten. De aandachtspunten en juridische kenmerken zijn vaak heel verschillend. Hieronder een nadere verkenning van 10 bekende (vormen van) IT-contracten.
1. SaaS-contract
Bij SaaS worden diensten op het gebied van ontwikkeling, levering en onderhoud van software gecombineerd met hosting in een dienst die de klant afneemt. Voor de afnemer neemt zowel het gemak als de afhankelijkheid van de leverancier toe.
Juridisch is SaaS ook anders dan bestaande software licentiemodellen. Voor de afnemer is het met name van belang om bescherming te hebben tegen wijzigingen en verstoringen in de SaaS-dienstverlening die wordt geboden door de leverancier.
Daarnaast zal de afnemer zich moeten beraden op de (on)mogelijkheden bij transitie naar een andere leverancier.
Ook bij SaaS-overeenkomsten zal de afnemer eisen hebben te stellen op het gebied van privacy en beveiliging van de dienstverlening via het web. Zowel een juridische beoordeling als een IT-assessment en een contractrisicoprofiel zijn dan ook van groot belang.
Meer weten over SaaS-contracten: volg de training SaaS- en softwarecontracten van Legalz Opleidingen.
2. Softwareontwikkelingsovereenkomst
De ontwikkeling en levering van software in opdracht van een afnemer dient te worden vastgelegd in een contract met een goede juridische regeling.
Specifieke aandachtspunten zijn de werkwijze (software ontwikkelmethode/projectmanagementmethode), termijnen, prijsmodel, acceptatieprocedure, licentierechten (waaronder third party licenties en open source licenties), garanties en bijkomende services.
Geen twee contracten voor softwareontwikkeling zijn hetzelfde. Zaken als prijsmodel, licentiemodel of werkwijze kunnen ingrijpende gevolgen hebben voor de wijze waarop de inhoud van het contract het beste kan worden opgesteld.
3. Hostingovereenkomst
Een leverancier die zijn eindklant een via een hosting provider gehoste oplossing biedt (en dus zelf afnemer is), wil bepaalde garanties. De leverancier is immers zelf verantwoordelijk richting zijn eindklant. Een goed contract is dan ook essentieel.
Aandachtspunten bij een hostingovereenkomst zijn de beschikbaarheid van de diensten, de bescherming van privacy (van klantgegevens) en de beveiliging. De eisen daaraan moeten contractueel worden vastgelegd tussen afnemer en leverancier.
Bijzonder aandachtspunt is de exit procedure en de medewerking daaraan van de hosting provider.
4. Algemene voorwaarden ICT
Algemene voorwaarden vormen de basis voor ieder contract. Ze dienen uw organisatie te beschermen. In de voorwaarden regelt u onder meer aansprakelijkheden, betalingstermijnen, overmacht, ontbinding en opzegging.
Door uw algemene voorwaarden goed op te stellen, hoeft u de algemene zaken niet voor ieder contract apart uit te werken. In de voorwaarden neemt u enkel zaken op die gelden voor alle contracten die u sluit.
Met goede algemene voorwaarden beperkt u uw verantwoordelijkheden en risico’s. Als u uw aansprakelijkheden en verantwoordelijkheden op de juiste manier afdekt, is dat bij een juridisch geschil vaak al de manier om het probleem op te lossen.
5. Service Level Agreement
De Service Level Agreement (SLA) is een middel om de kwaliteit van ICT-diensten te borgen en maakt onderdeel uit van het ICT-contract. In de SLA leggen afnemer en leverancier afspraken vast door service levels die (tenminste) behaald dienen te worden op het gebied van de beschikbaarheid en kwaliteit van de dienstverlening.
Daarnaast bevatten SLA's afspraken over de wijze waarop meting en controle plaatsvindt en de wijze waarop hierover wordt gerapporteerd door de leverancier. Ook dient de SLA te regelen dat periodiek evaluatie en bijstelling (herziening) van service levels zal geschieden.
Bij SLA's komt het geregeld voor dat de service levels onvoldoende geschikt blijken waardoor de klant desondanks onvoldoende grip heeft op de kwaliteit van de dienstverlening.
Ook kan de SLA er onbedoeld toe leiden dat het bij schade een sta in de weg is om schadevergoeding te claimen. De juridische formulering van een SLA luistert dan ook nauw.
Meer weten over SLA’s? Volg de training Service Level Agreements opstellen en beoordelen van Legalz Opleidingen.
6. ICT-raamcontract
Het raamcontract (of raamovereenkomst) is een contract dat een algemeen kader biedt voor het sluiten van nadere overeenkomsten voor de levering van producten of diensten. Organisaties die met veel (vaste) leveranciers te maken hebben, werken vaak met raamcontracten.
Hiermee brengen ze uniformiteit in contractuele afspraken en bevorderen ze de beheersbaarheid van contracten. Een raamcontract of raamovereenkomst wordt ook wel mantelcontract of framework agreement genoemd.
7. Verwerkersovereenkomst
Als u de verwerking van persoonsgegevens uitbesteedt aan een derde partij, dan dient u schriftelijk een verwerkersovereenkomst te sluiten. U bent dan verwerkingsverantwoordelijke en de andere partij is de verwerker.
De verwerkingsovereenkomst maakt duidelijk wie welke verantwoordelijkheden draagt in het bewaken en bewaren van de privacy van betrokkenen. Betrokkenen zijn de personen van wie de gegevens worden verwerkt.
8. Partnershipovereenkomst
De partnershipovereenkomst of samenwerkingsovereenkomst heeft geen vaste juridische betekenis. Doorgaans wordt ermee gedoeld op overeenkomsten tussen partijen die een (gelijkwaardige) samenwerking behelzen bij de totstandbrenging van bijvoorbeeld de ontwikkeling of exploitatie van een product of dienst.
Juist omdat een vaste betekenis of inhoud ontbreekt, doen partijen er verstandig aan om de uitgangspunten van de samenwerking goed te overdenken en zich bij de vastlegging van de afspraken juridisch te laten begeleiden.
9. Source Code Escrow-overeenkomst
De Source Code Escrow (ook wel: broncode depot overeenkomst) is het contract waarbij leverancier, afnemer en een derde partij (de escrow agent) met elkaar overeenkomen dat de broncodes van de software in depot worden gehouden door de escrow agent.
Oogmerk is dat bij het optreden van discontinuïteit de afnemer de beschikking krijgt over de broncodes. De Source Code Escrow-overeenkomst is een aanvulling op het ICT-contract tussen leverancier en afnemer.
Strijdpunt tussen leverancier en afnemer is dikwijls de vraag of (vermeend) tekortschieten in de dienstverlening door de leverancier ook als discontinuïteit moet worden gezien en dus moet gelden als grond voor afgifte.
10. Back-to-backcontract
Een back-to-backcontract wordt gesloten als een leverancier voor een afnemer de producten/diensten van een andere partij contracteert. De betreffende partij die wordt ingeschakeld is dan de opdrachtnemer (onderaannemer) van de leverancier en deze laatste levert de producten/diensten zelf aan zijn of haar afnemer.
Daarmee is de leverancier ook verantwoordelijk voor de geleverde producten/diensten van zijn onderaannemer. Het back-to-back contract tussen leverancier en onderaannemer beoogt dan ook dat de onderaannemer verplichtingen draagt ten opzichte van de leverancier die (tenminste) identiek zijn aan de verplichtingen van de leverancier ten opzichte van zijn afnemer.
Het back-to-backcontract is hierdoor vaak complex en advies bij de totstandbrenging ervan is meer dan raadzaam.
Veelvoorkomende topics in ICT-contracten
Zoals hierboven te zien, zijn er diverse soorten ICT-contracten. De aandachtspunten en juridische kenmerken zijn vaak heel verschillend, echter sommige onderwerpen komen vrijwel in alle ICT-contracten op enige wijze voor.
Veel voorkomende onderwerpen in de meeste ICT-contracten zijn bijvoorbeeld:
Looptijd en opzegging
Contract voor bepaalde of onbepaalde tijd met een mogelijkheid tot tussentijdse opzegging of uitsluiting/beperking en/of voorwaarden die gelden voor opzegging.
Voorwerp van de overeenkomst
Omschrijving van wat de scope van het contract omvat (zoals: terbeschikkingstelling en gebruiksrechten van software, vormen van IT-dienstverlening).
Conformiteit en garanties
De (kwaliteits)eisen die gesteld worden aan de te leveren prestaties en de gegarandeerde eigenschappen waaraan deze dienen te voldoen (waarbij geldt dat verplichtingen kunnen worden geformuleerd als inspanningsverplichtingen, resultaatsverplichtingen of als garantieverplichtingen).
Kwaliteit dienstverlening
Uitwerking van de wijze waarop dienstverlening wordt verleend (bijvoorbeeld in meer detail geregeld in een Service Level Agreement/SLA).
Prevalentie en rangorde
Een regeling voor tegenstrijdigheden indien – zoals vaak – de overeenkomst bestaat uit een groter geheel van contractdocumenten waarbij vragen kunnen rijzen over de rangorde en welke clausules voorrang hebben (denk aan een overeenkomst voor gebruik en implementatie (met bijlagen), een onderhoudscontract, algemene voorwaarden, Service Level Agreement, verwerkersovereenkomst en andere relevante documenten).
Algemene voorwaarden
De meeste partijen (leveranciers en afnemers) maken bij het sluiten van overeenkomsten gebruik van algemene voorwaarden met daarin een (algemene) uitwerking van juridische onderwerpen bij ICT-contracten (denk dan aan de leveranciersgerichte Nederland ICT-voorwaarden en NL Digital Voorwaarden of de afnemersvriendelijke ARBIT of GIBIT).
Definities
De bepaling van de betekenis van in het contract gebruikte terminologie die nadere verscherping geven op de verplichtingen en de reikwijdte daarvan (begrippen zoals acceptatie, oplevering, onderhoud, support, go live etc.).
Prijs/betaling en overige commerciële voorwaarden
De (vaste) prijzen (en/of uurtarieven en andere prijscomponenten en betalingstermijnen (dikwijls uitgewerkt in een paragraaf Financieel van de overeenkomst of geregeld in een offerte die als basis voor de overeenkomst geldt en als bijlage wordt bijgesloten bij de overeenkomst).
Beëindiging
De wijze waarop de overeenkomst kan worden opgezegd en/of de voorwaarden die gelden voor ontbinding van de overeenkomst (bijvoorbeeld de eis dat altijd een ingebrekestelling is vereist).
Exit bij beëindiging
De verplichtingen die gelden bij de afwikkeling van het einde van de overeenkomst (zoals overdracht van data en/of vergoeding kosten voor werkzaamheden in het kader van de afwikkeling).
Vrijwaringen
De verplichtingen om de andere partij te vrijwaren voor schade en/of kosten voor mogelijke voorzienbare omstandigheden (zoals vrijwaring indien een intellectuele eigendomsclaim door een derde wordt ingesteld).
Geheimhouding
De verplichting (eventueel wederkerig) om vertrouwelijke informatie van de andere partij geheim te houden (eventueel met een boete bij overtreding) en eventuele concrete beveiligingsverplichtingen (technische en organisatorische beveiliging; beperking gebruik tot need-to-know; geheimhoudingsplichten werknemers; vernietiging informatie of retournering documentatie bij einde overeenkomst);
Intellectuele eigendomsrechten
De gebruik/licentierechten die worden verstrekt op software en data, de bescherming van de intellectuele eigendomsrechten van de andere partij en/of eventuele overdracht van intellectuele eigendomsrechten, escrow (bij ICT-contracten bijna altijd een belangrijk onderwerp vanwege de investeringen die een of beide partijen maken);
Verwerking persoonsgegevens
De contractuele afspraken benodigd op grond van de Algemene Verordening Gegevensbescherming (verwerkersovereenkomst of data-uitwisselingsovereenkomst);
Toepasselijk recht
De keuze van het nationaal recht dat van toepassing is op de overeenkomt (van belang bij de uitleg van de inhoud van een contract bij verschillen van inzicht of geschillen);
Geschillen
De keuze van de bevoegde rechter of arbitrage (bij ICT-contracten wordt bijvoorbeeld vaak gekozen voor arbitrage bij de Stichting Geschillenoplossing Automatisering SGOA in combinatie met de mogelijkheid van mediation; soms bevat de overeenkomst ook escalatie-afspraken teneinde te voorkomen dat geschillen bij de rechter of arbiter belanden).
Ondersteuning nodig bij het opstellen van uw ICT-contract?
Uiteraard zijn er naast bovenstaande overeenkomsten nog meer soorten ICT-contracten. Ook daar kunnen we u mee helpen. Heeft u vragen of wilt u contact over wat Legalz als ICT-jurist voor u kan betekenen, bel 010 2290 646 of vraag hieronder direct uw offerte aan.